Umthetho nomusa

184 umthetho nomusa

Emasontweni ambalwa edlule, ngenkathi ngilalele ingoma kaBilly Joel ethi "State of Mind New York" ngenkathi ngiphenya izindaba zami ze-inthanethi, amehlo ami awela esihlokweni esilandelayo. Ichaza ukuthi iSifundazwe saseNew York muva nje siphasise umthetho ovimbela ukudwetshwa kwemidwebo emzimbeni nokubhoboza izilwane ezifuywayo. Kwangijabulisa ukufunda ukuthi umthetho ofana nalo uyadingeka. Ngokusobala, lo mkhuba usuphenduke umkhuba. Ngiyangabaza ukuthi abantu abaningi baseNew York bakubonile ukuphasiswa kwalo mthetho njengoba ubungomunye weminingi esanda kumiswa esifundazweni muva nje. Ngokwemvelo yabo, ohulumeni kuzo zonke izigaba bayawuthobela umthetho. Ngokungangabazeki, basebenzisa izinto eziningi ezintsha nokungafanele zenziwe. Ngokwengxenye enkulu, bazama ukwenza umhlaba ube indawo engcono. Imithetho kwesinye isikhathi iyadingeka ngoba abantu bengenangqondo. Noma kunjalo, isiteshi sezindaba i-CNN sibike ukuthi imithetho emisha engu-201440.000 yaqala ukusebenza e-US ngo.

Kungani imithetho eminingi kangaka?

Ikakhulukazi ngenxa yokuthi thina bantu, ngokuthambekela kwethu esonweni, sizama ukuthola izintuba emithethweni ekhona. Ngenxa yalokho, kudingeka imithetho eyengeziwe. Imbalwa ebingadingeka uma imithetho ibikwazi ukwenza abantu baphelele. Kodwa akunjalo. Inhloso yomthetho ukugcina abantu abangaphelele bekude nokuthuthukisa ukuhleleka kwezenhlalo nokuzwana. Encwadini ayibhalela ibandla laseRoma, uPawulu wabhala kweyabaseRoma 8,3 mayelana nemikhawulo yomthetho uNkulunkulu awunikeza u-Israyeli ngoMose, okulandelayo (Roma 8,3 GN). “Umthetho awukwazanga ukuletha ukuphila kithina bantu ngoba awuzange usebenze ngokuphambene nobugovu bethu. Ngakho-ke, uNkulunkulu wathumela iNdodana yakhe esesimweni somzimba wethu thina bantu abanobugovu, abanesono, futhi wayibangela ukuba ife njengomhlatshelo wecala lesono. Ngakho wasivivinya isono endaweni lapho esasisebenzise khona amandla aso: esimweni somuntu.”

Ngokungayiqondi imingcele yomthetho, abaholi benkolo bakwa-Israyeli banezela amalungiselelo engeziwe nenezelelo eMthethweni KaMose. Kuphinde kwafika isikhathi lapho kwakucishe kungenzeki khona ukulandela le mithetho, ingasaphathwa eyokuyithobela. Kungakhathaliseki ukuthi mingaki imithetho eyenziwe, ukupheleliswa akukaze (futhi akusoze kwatholakala) ngokugcina umthetho. Futhi yilokho kanye uPawulu ayekhathazeke ngakho. UNkulunkulu akazange anikeze umthetho wokwenza abantu bakhe baphelele (balungile futhi bangcwele). UNkulunkulu kuphela owenza abantu bapheleliswe, balunge futhi babe ngcwele – ngomusa. Ngokuqhathanisa umthetho nomusa, abanye bangisola ngokuthi ngizonda umthetho kaNkulunkulu futhi ngikhuthaza ukungahambisani nomthetho. (I-Antinomism inkolelo yokuthi ngomusa umuntu uhlengwa esibophweni sokulalela imithetho yokuziphatha). Kodwa akukho okwedlula iqiniso. Njengawo wonke umuntu, ngifisa sengathi abantu bangathobela imithetho kangcono. Ubani ongafuna kube khona ukungabi namthetho noma kunjalo? Kodwa njengoba uPawulu esikhumbuza, kubalulekile ukuqonda lokho umthetho ongakwenza nalokho ongeke ukwazi ukukwenza.” Ngobubele bakhe, uNkulunkulu wanika ama-Israyeli umthetho, kuhlanganise neMiyalo Eyishumi, ukuze awaqondise endleleni engcono. Kungakho uPawulu asho kwabaseRoma 7,12 ( NEW LIFE translation): “Kodwa umthetho ngokwawo ungcwele, nomyalo ungcwele, ulungile, muhle.” Kodwa ngokobunjalo bawo, umthetho unomkhawulo. Ngeke ilethe insindiso, noma ikhulule noma ubani ecaleni nokulahlwa. Umthetho awukwazi ukusithethelela noma usenze sibuyisane, ingasaphathwa eyokusingcwelisa futhi usikhazimulise.

Umusa kaNkulunkulu kuphela ongakwenza lokhu ngomsebenzi wokubuyisana kukaJesu noMoya oNgcwele okithi. NjengoPawulu kwabaseGalathiya 2,21 [GN] wabhala: “Angiweli umusa kaNkulunkulu. Uma singama phambi kukaNkulunkulu ngokugcina umthetho, uKristu ubeyofela ize.”

Ngokuphathelene nalokhu, uKarl Barth naye washumayeza iziboshwa ejele laseSwitzerland:
“Ngakho-ke ake sizwe ukuthi iBhayibheli lithini nokuthi thina, njengamaKrestu, sibizelwe ukuzwa ndawonye: Kungomusa ukuthi nihlengiwe! Akekho umuntu ongazisho kanjalo. Futhi akakwazi ukutshela omunye umuntu. UNkulunkulu kuphela ongasho lokhu komunye nomunye wethu. Kudingeka uJesu Kristu ukwenza le nkulumo ibe yiqiniso. Kudingeka abaphostoli ukuba bakhulume nabo. Futhi kuthatha umhlangano wethu lapha njengamaKristu ukuwusakaza phakathi kwethu. Ngakho-ke yizindaba ezithembekile nezindaba ezikhetheke kakhulu, izindaba ezijabulisa kakhulu kuzo zonke, futhi ziwusizo kakhulu - okuwukuphela kwazo okuwusizo.”

Lapho bezwa izindaba ezinhle, ivangeli, abanye abantu besaba ukuthi umusa kaNkulunkulu awusebenzi. Izazi zomthetho zikhathazeke kakhulu ngokuthi abantu bazophendula umusa ube ukonakala. Abakwazi ukuliqonda iqiniso elembulwe ngoJesu lokuthi ukuphila kwethu kuhlanganisa ubuhlobo noNkulunkulu. Ngokukhonza kanye naye, isikhundla sakhe njengoMdali noMhlengi asibuzwa nakancane.

Indima yethu ukuphila nokuhlanganyela izindaba ezinhle, ukumemezela uthando lukaNkulunkulu futhi sibe isibonelo sokubonga ngokuzambula kukaNkulunkulu nokungenelela kwakhe ezimpilweni zethu. UKarl Barth wabhala kwethi "Kirchlicher Dogmatik" ukuthi lokhu kulalela uNkulunkulu kuqala ngendlela yokubonga: "Umusa ubiza ukubonga, njengoba nje nomsindo ubiza i-nanela." Ukubonga kulandela umusa njengokuduma kwezulu kulandela umbani.

U-Barth uphinde waphawula:
“Lapho uNkulunkulu ethanda, uveza ingaphakathi lakhe eqinisweni lokuthi uyawuthanda futhi ngenxa yalokho ufuna futhi awudale umphakathi. Lokhu ubukhona nokwenza kungokwaphezulu futhi kuhlukile kuzo zonke ezinye izinhlobo zothando ngokuthi uthando luwumusa kaNkulunkulu. Umusa uyisimo sikaNkulunkulu esihlukile, njengoba ufuna futhi udala inhlanganyelo ngothando lwakhe olukhululekile kanye nomusa, ngaphandle kwemibandela yanoma yikuphi ukufaneleka noma ukufunwa kothandiweyo, noma kuthiywa yinoma yikuphi ukungafaneleki noma ukuphikiswa, kodwa, ngokuphambene, yikho konke. ukungafaneleki futhi banqobe konke ukumelana. Ngalolu phawu oluhlukanisayo siqaphela ubunkulunkulu bothando lukaNkulunkulu.”

Ngingacabanga ukuthi isipiliyoni sakho ngeke sihluke kwesami uma kuziwa emthethweni nomusa. Njengawe, ngincamela kakhulu ukuba nobudlelwano obuzalwa othandweni kunokuba nomuntu ozinikele emthethweni. Ngenxa yothando nomusa kaNkulunkulu kithi, nathi sifisa ukumthanda nokumjabulisa. Yebo ngingazama ukumlalela ngenxa yomthwalo wemfanelo, kodwa ngingamane ngisebenze naye njengendlela yokubonisa ubuhlobo bothando lwangempela.

Ukucabanga ngokuphila ngomusa kungikhumbuza elinye iculo likaBilly Joel, elithi Keeping the Faith. Ngisho noma ngokwemfundiso yenkolo inganembile, leli culo liletha umyalezo obalulekile: “Uma inkumbulo ihlala, yebo, ngiyakugcina ukukholwa. Yebo, yebo, yebo, yebo Hlala ethembeni Yebo, ngiyalugcina ukholo. Yebo nginazo."   

nguJoseph Tkach